Search

(use * as a wildcard character, e.g. *chtaire matches rechtaire, techtaire)

  Spelling variations explained

Show/hide more search options

You may optionally limit your results by version:   Longest versions only Remove limits

Sanas Cormaic (longer version)
Sanas Cormaic (shorter version)
Dúil Dromma Cetta
O’Mulconry’s Glossary
Loman/Irsan

Limit search to specific languages (currently for Y, OM¹, D¹ only):   Remove limits

Search results

24 matches found. Entries grouped by DIL headword. Click the version code to see the entry in context, or the manuscript reference to see the manuscript image (where available). Note that headwords only are currently available for transcriptions of H¹a, H¹b, K: see Y (closely related) for text in those cases.

Cerball

TextVersion/RefReadingMS ref
Sanas CormaicB.243 Cerball .i. cerrbél. a bél fora chirr. Cerrball din .i. cer focher. fochuir ball. ł bell. donní is bellum cath. Corrchathach din onní is cerball. inde poeta Sithbe Cerball for a chuairt, nibdar dermaill a dhóit, focher Cormac mor in bét, noe fichit cét cufochóic. p. 265b
Sanas CormaicYAdd.398 Cerball .i. cirre bel. cerball didiu, cer .i. cuir, bell ondi is bellum .i. cath. cerbull .i. cur catach, unde poeta dicitur Sithbe Cerbull for a chuairt, nibtar derbmail a di doit, focer Cormac, mor in bet, nai ficit cet co ba coic. col. 28

colpdae

TextVersion/RefReadingMS ref
Sanas CormaicM.181 Colbdæ di anmainm ind ḟir dia mbuaige lo cormac hi tig midchuarda Ailiter colpda quasi calbda .i. calb cęnd isin duil fędha mair Colpda didiu doncind bis fair roainmnigęd .i. in loiscęnd 7rl. fol. 178va
Sanas CormaicY.257 Calpdae .i. do anmaim in fir dia mbu a la Cormac i Tig midhchuarta. ailiter, colpdae .i. calp cend isin Duil Feda Mair. colpdae .i. don chiunn bis fair ro-hinmniged .i. in loiscend .i. cu cnamha. col. 20

Cormac

TextVersion/RefReadingMS ref
Sanas CormaicB.136 Cormac .i. corbmac .i. corb carput. Corbmac dín mac carpait. fri a Cormac geltai gæth do Laignib cetna erbrad arba isin carput roghenair sidhen. issed iarom a cóirortagraiph in anmma sin .i. corbmac .i. coraib .b. isin dialt (tuisig) nominis Cormaic sin .i. b. scribitur ut Corbmac. p. 264b
Sanas CormaicM.125 Cormac .i. cormac corb carbat corb mac didiu .i. mac carbaid for cormac gealta gaithi do laighnib thoiseach tucad airsi carbat rogenair siden. issed iarum coir ortagraiphe in anmaso .i. corb mac .i. coraib b. and isind alt toiseach 7 non cormac sine .b. fol. 178ra
Sanas CormaicY.204 Corbmac .i. corb .i. carpat. Cormbmac didiu mac carpait. for Cormbac Gelta Gaoth de Laignib toisiuch tucad, ar is a carpat rogenair. IS he didiu ordagraiffe coir in anma sa .i. coraib .b. isin dialt toisech non Cormac sine .b. col. 17

crú 1

TextVersion/RefReadingMS ref
Dúil Dromma CettaD2.75 Cró .i. bás. ut dixit Cormac. Pecadh buan oll brath cach . nirob flaith im cri com cro. im daennacht a maic . cid bu nibu . p. 633d

deach

TextVersion/RefReadingMS ref
Sanas CormaicB.306 Deach .i. defuach .i. deḟocul. fuach focul .i. comrag focail. .i. dialt fri dialt. is deach is lugem. arciatberar déach don díalt hirasa sin acht (is) aire atberar deach fo bith is fondeach. ł is fotha ṅdeich. is as forberad coḟóircerid mbrechta imbiat .i. uiii. ṅdiailt amail asberr in laiten unus non est numerus sed ab eo crescunt numeri. Ocht ṅdéich tra atrimet filid na nGædelis cos inṅdialtson .i. iarsinní na fil alt andna róinnter. Recomarc indeach tanaise .i. recómracud fri araill .i. díalt fri dialt ut Cormac. Iarcomarc in tress deach, iar comracud .i. iarsincomrac tóisech ut Cormac(an). Felis incethramad déach. iarsinní ḟilles .i. cia dobcrar a cethair imcrand anuas ł umcach raed ele iḟilled fillis imbe incetherda .i. adó illeadó anund. niba claen intairesin arnibí dialt forcrith inechtair adoleath ut est Murchertachán. ni samlaid don deach fil inadhiaid .i. claenre incoiced deach. is aire atberar claenré de fobíth is lettromm fodailterciadoberar umní ar itrumait lia inatri oldáite p. 266b adó. arit .u. dialta fil iclænré amail rogab fianamail[ED.echar]. Luibenchosach in sesed deach. luib .i. luibne mér na láimecossa na mer estib suas .i. inraigindoit cusinalt na gualandfri sodain samailter indeachsin icorp duine. se haisle din fil o chind in meoir co halt na gualand .ui. dialt din fil iluibenchossach ut est fiannamail[ED.echarad]. Claidemnus .i. claidem manus sechtmad deach i. e. claidem manus (.i. nálaime) .i. claidem són uli óta hind in meoir conice alt fil iter animdaamaethán. .uii. ṅaisle din indsin uii. ṅdialt fil i claidemnus. ut est fiannamail[ED.echaradard]. Bricht int ochtmad deach. forinní brígther. aris de dogníther nath. isé din is airegda díb inte innellegar nath darinní ellcither na dellaing nath. ocht naisle din fil o ind inméoir conathgabáil maethan animdha .uiii. ṅdíalta din fil ambricht. ut est fiannamail[ED.echaradardae]. p. 266a
Sanas CormaicM.300 Deach .i. deuath .i. de a foccul .i. fuach foccul. comracc didiu diailt fri dialt deach as lugum and isna deachaibh arci asberthar deach don dealt in auraisse acht is aire as berar deach do fobith is fotha ndeach 7 isses forberat co forcend ṁbhrechta imbiat. ocht ndialt asberar lasin laitnoir. unus non est numerus sed ab eo crescunt Ocht ṅdeich tra adrimet fileth na ṅgoidhel 7 cosinde altson .i. arindi nadfil alt and 7 nad rornaithear rocomorgg in deach tancuisse .i. re dochomrocud fri naill .i. dialt fri dialt ut est cormac iar comrucc ainm in tres deich .i. iar comrucud iarsin comrucud tuisech ut est cormacan feles nomen in tręs deich .i. arindhi filles .i. ce dobertar ina cethair im chrann annuas ł imnachret naile is fillind filles imbi in cethardam .i. a dan ille 7 a dan inonn nibi cloen int erisin air nibi dialt for cruid innechtar adaleithe ut est murcęrtach. Nis amlaid don deach fil inna diaith .i. cloein is aire didiu as berar cloenide suidiu fobith is lethrom cefodailter 7 ce doberthar imni airitrumu 7 illia innatri oldate inna doairit cuic dealt fil hi cloen reu amal rogab fiannamail. luben chossach inseised deach .i. lubain namer na laime 7cossa eisibh suas .i. indrig 7 inde coisi nalt na ṅguaille airis fri sodain samailter in deach sin hi curp duine. Se aislidhi filotha cinn in nicoir coalt na gualand se diailt dano fil illubenches ut est fiannamailech Claidebmonas in sechtmadh dech .i. claidebmanus .i. na laime claidebson huile otha cinn inmeoir corraige innalt fil hiter innimdai 7 an maethan. seacht naisle didiu in sein .uii. ndialt dano fil hi claidebmanus ut est fiannamailechdae. Bricht intochtmad deach .i. airidhi mbrigthar airis de dainter nath. is he dano deach arairegdam dib ina onellagar nath. Ocht naisli tar fil onid in meoir con athgabail imaethan innaimmdai. ocht dialt dano fil imbricht ut est fiannamailechair fol. 179va

Gaileng

TextVersion/RefReadingMS ref
Sanas CormaicB.395 Gaileng .i. din fri Cormac mac Taidg maic Céin asrúbrad .i. dorigne fleid dia athair .i. do Thadg hua Oilella combí cét da cach cenél anmand aice acht bruicc namá. Teit Cormac don brocenaig máll lais anad fri a togail co tachartsat imach for fír nenig a athar .i. Taidg. Lotar tra na bruicc imach coromarb Cormac cét dibrothaispen iconḟleid. rográin iarom cride Thaidg fri haeatbert an dorigned and coroainmnigestar a mac hoc nomine .i. Cormac Gælang (.i. cac enech) unde Galenga nominantur. Gaileng .i. gæi lang .i. cen cennach. gaileng din .i. gailseng iarsinní sengailter indala nǽi. p. 267b
Sanas CormaicM.397 Galæng .i. gælang .i. cacc ainech fri cormac mac taidc mic cein asrobrath do rignisede fleid do thadcc .i. dia athair. cet cech cenele anmandai occæ inge bruicc noma dochaid didiu cormac dobroccenaich roinalla is anath friatogail cotacart cure cuice 7 much frisin a athair cet diib 7 toaispen ocund fleith rograin creide taidg frie 7 etarobaid rofitir iarum an dorigned and 7 roainmnigister a mac hoc nomine cormac gælang. 7 inde galenda nuncupantur fol. 180va
Sanas CormaicY.685 Gaileng .i. gae-laṅg .i. cac ar enech .i. fri Cormac mac Taidhg maic Céin asrobrad. dorigni side fleid do Tadg .i. do a athair. céd cecha cenéla anmand oca inge bruic namma. dochuaidh didiu Cormac do broicenaigh. robba mall lais anadh fria toghail, co taccart amach for fir a einich a athar .i. Taidg. dollotar sum in bruic, nosmarb dano Cormac ced dib, ⁊ dodusarfen oc in fleidrograin cride Taidg friu. roḟidir iarom ind dorigenadh and. rohainmniged a mac ab hoc nomine .i. Cormac Gaileng, unde Gaileng nuncap(ar)antar. col. 45

gorn

TextVersion/RefReadingMS ref
Sanas CormaicB.407 Grond .i. gǽ ł gorn .i. gái-orn .i. gái oircne .i. aithinde. ut Gruibne dixit oc fáilte fri Corc ł fri Cormac .i. immicuiretar gruind (ł guirn) gair ⁊ araile{?}. p. 267b

lorc 1

TextVersion/RefReadingMS ref
LomanLoman.22 Lorg: lorcon enim grece auidus deuorator; .l. lorc didiu angbaidh ł laind fordiuglantaid; ł lagin a laginis, lagon graece asta .i. .l. dogairdis do o trib anmannuib .i. domnaind, galeoin, lagin; galeoin roaltsat labraid fora longas. IT galeoin autem batar iar naimsir icobuir ailella maic rosa a mbrathar for tain bo cuailgne; unde dicitur. xxx. c. na ngaleon; ⁊ nidat gailenga, ar us cian már re cormac galeng roferad tain bo cuailnge. p. 76b p. 76a

Mug Éme

TextVersion/RefReadingMS ref
Sanas CormaicB.507 Mogheime ainmsin in cetna orce bói a nErinn. Coirpri Músc mac Conaire tuc anair he a Bretnu. intan bamor cumachta Gaedel for Bretnaib dorannsat Alpain eturru iḟerannusroḟitir cach durais dia carait leoniba luga do threbdais Gǽdil formuir anair quam in Scoticado rónta anarusaarigdúinte ann. inde dicitur Dinn Tradúi .i. Dún Tredúi .i. trédhue Crimthain moir maic Fhidaig rig ErennAlpanco muir nIcht. ⁊ inde Glasimpere [ED.na nGáidel .i. cell] forbrú mara nIcht. isand sin robói Glass mac Caiss mucaid rig Hiruatha oca mucaib for mesradisé rodersaig Patraic i cind .xxui. bliadne iartain iarnaġuin dfianaib maic Con. ⁊ isin rindsin ata dind map Lethain i tírib Bretan Cornn .i. dún maic Liathan. aris mac inní is mabb isin bretnais. Síc rorand cach cenél diṡuidiu arbói a cutrama allathairbátar foncumachtasin cocian iar tidhecht do Pátraic. Desin tra boi Coirpre Músc oc athige sair co a muintircóachairde. Nithanic tra an inbuidsin oircne hi tir nErennroforcongrad la Bretnu na tarta oircne indail na ináis na icomáin na icarutrad do Ghædelu. Is hi tra cáin bói an inbuidsin la Bretnu .i. cach bidba inachinta do neoch noḟuasnabad cáin. Boi tra oircne aimind for seilb charut do Choirpri músc hi mBretnucontori Coirpre uad. Fectus do Choirpri dia thighsium coránic fáilte acht imonoircne. Scian ámra la Coirpre músc conimdénum argaitóir ima heim. ba sét adamra hi. Dombert tra in Coirpre beoil cumor impecoimlid saill dia heim coroḟacaib forbeolu inoircne iarom. Rogab int oircne forcnám na hemi comatain. loitid inscín iaram conáb alaind. Dosgní Coirpre iarnamáirech ceist moir desin cumba bronach ba bairnech) de tracuíndchis cert uime acharait. indraic sen din conepert ícfatsa incin olse. Níġebsa ol Coirpre acht aḟil icáin Bretan .i. cach rob ina chin. Tucad innoircne do Choirpri desinrolil ainm de .i. Moġemi. moġ .i. dær dobreath dia hessi na sceine. Torrach (.i. banchu) din int oircne. tanic andsin Oilill Flann bec for Mumain an inbuidsinCormac húa Cuind í Temraig corogabsatside a triur foiche (.i. fuachtain) icuinchediccosnam in oircne aturru. is he iaram cruth rocoraiged etarru atriur .i. aimsear cínnte don choin itig cachae díb. Doithid incú iaram coruc cách cuilén dia cuaine. conad forslichtsin atathar a nErinn beos. Marb tra innoircne iarcéinrosfuair Connla mac Taidg maic Céin maic Oilella Auluim cloicend lomm in oircne sin combert icesta don ḟilid luid conái airchetul dia athair. Mæn mac Edaine ainm inḟilead. Tethna iarom Mæn int écess tria theinm lægda conepert Cain tonna tige háui Eogain. ith itig háui Chuind cacht adath tobarand basacaem itig Choirpri múisc. a Muig emi. Ceand Moga emi andso .i. in cedna oircne dobretha an Erinn ⁊ araile{?}. p. 269b p. 269a

Mug Eme

TextVersion/RefReadingMS ref
Sanas CormaicM.502 Mugeme ainm in cetna oirci cetarabę i nhere .i. coirpri musc cetna tucside i nhere a tirib bretan, ar intan robbumor cumachta na ngoedel for bretnaib 7 rorannsat albain etarru hi feranna, 7 roḟithir cach durais dia chara leo, 7 nibu lugu notrebtais goidil fri muir anair quam in scotia, 7 doronta a nairsea 7 a rrigdune and. inde dicitur dind tradui .i. dun tredui .i. tredue cremthaind mair maic ḟidaigh ri herenn 7 alban co muir nicht. 7 inde dicitur Glassdimbir .i. cell for bru mara icht. Issed arus insin i rrabe glass mac fol. 181vb caiss. muccid rig irḟuate oc maccaib for mes, 7 ise insen dodersaig padraig iartain .i. se fichit bliadna iarna guin do fianaib maic con 7rl. 7 is dond raind beos sin ata dind map letain i tirib bretan cornn .i. dun mac liathan. sic rorann gach cenel desiu, ar robui a chutrummu alla anair, 7 robatar fon cumachtu sin co ciana cid iar tichtain padraic. Deṡen tra roboi coirpre musc oc aithigid sair coa muintir 7 coa chairde. Ni tanic tra ind in dind buid sin oirce tir nerenn, 7 isracongrad la bretnu na tarta ail na haiscid na caratrad na commain do Goidiul. isi tra cain roboi indinbuid sin la bretnu, cach bibda innachinaid do neoch fofeisim i cain. roboi didiu oirce aimind hi seilb carat coirpri musc hi tirib bretan, 7 atroe coirpri uad. Docuaid didiu coirpri corfechtais do aithig sidi, 7 forric failti acht immonn orce. Scian amra dano la coirpre musc 7 imdenam di or 7 do argut imma heim, 7 ba set amrae hi 7rl. Dobert iarum coirpre beoil commor 7 commelt saill fo eim. 7 foracaib in scin ar belaib ind orci. rogab iarum int oirce cocnam in eme co maidin rolutech iarum in scian conarbo an laind iarnamareach. Dogeni iarum coirpre cais mor dosen, 7 ba bronach, 7 condaig cert immi coa carait. Indraiccside didiu icfassa incinaid ol side. Ni gebsa ol coirpre acht hi fil hi cain Breatan .i. gach bibda inna chinaid, iarsin tra dobreth ainm do .i. mugheme 7rl. ba bancu tra int oirce, 7 ba torrach intansin .i. intan co mbreth tari anall. ailill fland becc tra ba ri muman in dinbai sin. ET cormac hua cuinn i rrigu temrach. toirinscansatar sidi fo cedoir cuncid ind orce 7 a cosnam. ise iarum cruth rochoraigęd etarru a triur .i. aimser cinnte dobith doncain i tig cacę. Doithid iarum in cu irolic gac culen dia cuain, 7 is on coin sin oirce herenn, ut scoti ei perhibent. Ba marb tra iartain int oirce. Iar reib cianaib iarum. Fouair conlę mac taidg maic cein maic aillilla uluimm clocenn lomm in oirci, 7 dobert i cest don filid doluid co nerchethol dia athair .i. moen mac etne nomen poete illius. teit iarum i tecges tria theinm laida co nepert, cain tonna hui eogin, ith i tig hui cuinn cach tratha dobarainn. bassa caem hi tig coirpre musc, a mugheme. cenn moga neme inso, ol se in cetna oirci dobreth in hEirind. fol. 181va

Mug Éme

TextVersion/RefReadingMS ref
Sanas CormaicY.883 Mugh eme dano ainm in cetna oirci cetarabae ind-hEri .i. Corpri Musc dorat side a nEirinn a thir Bretan. ar intan roba mor cumachta na nGaoidel for Bretnaib rorannsat Albain etorra i ferandarofidir cach durais die caraitni bu lugæ notrebdais Gaoidil fria muir anair quam in Scoticæ, ⁊ doronta a n-airlisi ⁊ a rrigdúine ann. inde Dind Tradui .i. dun tredui .i. tre due Crimthuind Mor maic Fidaig rig EirennAlban co col. 60 Muir nIcht. et inde est Glastimbir na nGaoidel .i. cell for brú Marae hIcht. iss ed arus indsin i rraba Glass mac Caiss muccid righ Hiruaite oc a muccaib for mess, ⁊ is é indsin rodersaig Patraic iartoin se fichit bliadan iarna guin do fianaib Maic Con, et reliqua, ⁊ is dind raind sin beus ata Dind map Lethain i tirib Bretan Corn .i. Dun Maic Liathain, ar is mac indní is map isin bretnais. sic rorand cach cenel desiu, ar robui a cutromae allæ anair, ⁊ ro badar fon cumachto sin co cianæ cid iar tiachtuin Patraic. de sin tra robui Corpre Musg ag aithigid sair co a muintirco a cairde. ni thainic didiu orci in inbaid sin a tir nErenn, ⁊ iscongad la Bretna cona tárda oircci i n-áil no a n-ascaid i thir nErenn, na a caratraid na a comain go Gaoidelae. is tra chain robui ind inbuid sin la Bretna in bíodba inna chinaid do neoch forsesed ⁊ a chain no foruasnadfad i chain. robai didiu orci aimmind i seilb charat Cairpri Musc i tirib Bretan. atroe Corpri uad. do chuaidh dano Corpri cor fechtas do atsaighudforricc failte acht immon orcci. scian amra la Corpri Musc, imdenam di órargat im a heimba set adamra. tobert iarom Corpri beoil co mor im a heimconamailt saill ⁊ boṡaill foa. foraccaib ind scin ar belaib ind orci. rogab iarom ind t-orce cocuam ina eimhe co madain. roluited iarom ind scin co nab alaind iarnamarach. col. 61 dogene iarum Corpri caiss mor de sinba bronachcondaig cert n-imbi co a charait. indraic side dano. icfa-sa in chinaid sin, ol sa. ni geb-sa, ol Corpri, acht i fil i cain Bretan .i. caeh biodhbha ina chinaidh. iarsin tra dobretha ind orci ina cinaiddobreth ainm do .i. Mug eme. ba bancú tra int orciba torrach intan dobreth tair is anall. Ailill Fland Bec ba ri Muman ind inbaid sinCormac ua Cuind i righe Temrach. doindarscanat side focedoir cuingidcosnam ind orci. is e iarom cruth rocoraiged etorra aimsir cinnte do bith don choin a tig cachae. doithig iarom in , ⁊ ruc cuch cuilen dia cuain co n-aprait a celi uade. ⁊ randsat fir Eirenn etorra, ⁊ is on choin sin orci Eirend, ut Scoti peribent. ba marb tra iartain int orci. iar reeib cianaib immorro fofuair Conla mac Taidg maic Cein maic Ailella Auluim cloicend lom ind orcidobert a ceist don ḟilid doluid co n-aircedal dia athair .i. Máon mac Etna nomen poete illius. tethnai iarom int ecis bia teinm laoido cain tonna i tigh ui Eoguin, ith i tigh Cuind cachtadath do baraind, ba-sa coem i tigh Corpri Musc Mug-eime. cend Mug-eime indso, ind cetnai orci dobreth ind-Eiriu. col. 59

neóite

TextVersion/RefReadingMS ref
Dúil Dromma CettaD2.299 Neute .i. cailti .i. da ochtaighed. ut dicitur Cormac conbuich neoit .i. robris for cailti. p. 637a

nes(s) 2

TextVersion/RefReadingMS ref
Dúil Dromma CettaD1.527 Ness .i. aurnisi críadh; leighe sanais cormaic 7rl. p. 73b
Dúil Dromma CettaD2.309 Nes .i. aurnisi criadh; leighi Sanais Cormaic .7rl. p. 637b

Serb

TextVersion/RefReadingMS ref
Sanas CormaicB.641 Serb .i. ingen Scath druad do Connachtaib. isí roṡáid feda Atha Luain .i. BrónDub (7) durdíbeoil intan rodáile,na teora dála for Cormac Conlongas mac Conchobair oc Áth Luain. p. 271b
Sanas CormaicLa.189 Serb .i. ingen Scethirndi in druad de Chonnachtaib. Is rosádi feda Atha Lúain .i. BronDubaDaurdibeoil .i. intan rodalai na tri dalai oc Ath Luain fri Cormac Conloinges (.i. Cond naloingse) mac Conchobair. fol. 86ra
Sanas CormaicM.624 Sgeanb .i. inghean isin ceitharn an druadh do chonnachtaib asi riṡaidh feadha atha luain .i. bron 7 dubh 7 daour dibeol .i. intan dorala na tri dalla o ath luain fri cormac na loingeas mac concobair. fol. 183vb
* Asterisks after headwords indicate they are not in DIL; "cmpd" indicates they are found under compound section of headword.