Text B · Early Irish Glossaries Database

Version B = Leabhar Breac (Dublin, Royal Irish Academy, MS 23 P 16), pp. 263–72.

Ref	Text	Print ref	MS
B.252	Cuisnit .i. cosnait .i. cosnam dála ł cos na dála forsanairisethair in dálaige. is aice ⁊ is uathi dochtair (MARGł toocair) ⁊ is furri airises (ł arsisedar. is de nibi utmaill indai).	13.32-4	p. 265b	concord.
B.253	Colomna air ł ais ł áisse .i. aimsera .i. náidendacht. macdacht. gillacht. hóclachus. séndacht. díblidecht (ł dimligdetu) (MARGcolomna aís…{?} amsera).	13.35-7	p. 265b	concord.
B.254	Coire .i. cói úire. úr cachnom .i. feoil hom.	13.38	p. 265b	concord.
B.255	Coire Brecain .i. saebchori mor fil iter Erinn ⁊ Alpain ileth atuaid hi comrag na nilmuire .i. in muir timchilles Erinn aníartúaid ⁊ inmuir timchilles Alpu anairtúaid ⁊ in muir aness iter Erinn ⁊ Alpain. (Foscerd iaram immasech) focosmailius luaithrinde docuirither cachæ ituaimm aroli amail orceil (tairrechtæ) co suidet síss iḟúdomain combí incori ho béla ⁊ nóṡuigfed cid Érinn uli inaġinchræs. Scéid iterum inloimmsin suas coclúinter a thorannbrúcht ⁊ abressim (.i. a brisgemnech ⁊ a esgal iter nellaib) ba cosmailius gaile (fichthe) cori bís for tenid. Brecán tra mac Maine maic Neill ix. giallaig indsin .l. curach dó icomchendach iter Erinn ⁊ Alpain cortuitsed in ænfecht isin cori út conáterna discibal ass (ł cid sceolu oircne as) nifess anoidhead coranic Lugaid dalegeas cu Bennchor. codhechutar ámúinnter side itracht Indbir Béci coḟuarutar cloicend lómm becc and. tucsat leo co Lugdaig he et interrogauerunt eum cuius esset et ille eis dixit (7 rocomaircsead ciasa cend ⁊ atbertsom tabraid ⁊ araile{?}) tabraid cend na flesci filed fair, daronad innísin et dixit Lugaid écess dobur díthrethan ardatbath Brecan uisce ł caire. cend orci Brecain inso ⁊ is bec dímor or se. robáidead Brecan cona muinntir isin cori út. ⁊ araile{?}.	13.39-14.14	p. 265b	concord.
B.256	Cumal [ED..i. cum mola] .i. ben bís oc bleth brón arise dán na mban ṅdáer riasiu darónta na muilind.	14.15-16	p. 265b	concord.
B.257	Crapscuil .i. crepuscuil ab eo quod est crepusculum .i. dubia lux .i. nomen do espartain. ut dixit Colman mac Lénine Robo tánaise triuin crepscuil cerd promad intí [ED.peccad] Pétair apstail.	14.17-20	p. 265b	concord.
B.258	Cadut .i. cach secda ab eo quod est cotis .i. lie .i. arneam fri simelatar erna.	14.21-22	p. 265b	concord.
B.259	Ceinticul (.i. combrec rotruaillned and) i. cenical is do iaram is ainm innísin la Bretnaib .i. do olaind diandenat pell, unde dicitur daronais cennticul de ⁊ araile{?}.	14.23-5	p. 265b	concord.
B.260	Ceticol .i. céit cocnam. ticol .i. taesnaṁ [ED.tæs ṅóm?].	14.26	p. 265b	concord.
B.261	Coicedul .i. comchetul indsin.	14.27	p. 265b	concord.
B.262	Cuisil .i. combrec indsin ⁊ laiten rotruaillned and .i. quasi consil ab eo quod est consilium. inde dicitur is as ł ar dochuisil darónad.	14.28-30	p. 265b	concord.
B.263	Domnall .i. doman nuall .i. nuall indomain uime. ł Domnall .i. doman uaill (ł nuall). .i. uaill domain uime.	14.32-3	p. 265b	concord.
B.264	Diairmait .i. dí airṁith. ni ḟil airmit (.i. geiss) fair.	14.34	p. 265b	concord.
B.265	Duthcern .i. díshuithcern. ni suithcern .i. ni suith .i. ni sochla.	14.25-6	p. 265b	concord.
B.266	Diss .i. (ab eo quod est) dispectus .i. deróil.	14.37	p. 265b	concord.
B.267	Denmne .i. díainmne .i. dí fódíultad .i. (cen anmne).	14.38	p. 265b	concord.
B.268	Discreit .i. (i. e.) discretus locus.	14.39	p. 265b	concord.
B.269	Dotchaid .i. díthacaid.	14.40	p. 265b	concord.
B.270	Diumsach .i. diamusach. ni thabair amus forní acht atochaire a ænur.	14.41-2	p. 265b	concord.
B.271	Díuthach (ł diutann) nomen doloris genes (ł geniter do imchoimelt do dáṡlíasat oc imdecht).	14.43-4	p. 265b	concord.
B.272	Dál .i. rand: inde dicitur Dál Riata (7 Dal nAraide).	14.45	p. 265b	concord.
B.273	Dabach .i. dé hoach .i. dí óe furri arnibítis hoe forénaib hi tús.	15.1	p. 265b	concord.
B.274	Doman .i. déoman .i. uaman écai ⁊ hifirn. Doman .i. dímáin p. 266a for a irchra. Doman. deman for a ṡaint. Doman .i. demáin. da máin conagair trít neam ⁊ talum.	15.2-4	p. 265b	concord.
B.275	Díre .i. díaire (ł digalre .i. dierrithe do nemtib aranuaisligetaid) do nemthib fora nuaisligetaid.	15.5-6	p. 266a	concord.
B.276	Digal .i. nemgal .i. anad gal caich diandentar digal a prainde. aliter Diagal .i. cáinead lasin dara foirind ⁊ gol on foirind ele. Diagal din .i. déġul.	15.7-9	p. 266a	concord.
B.277	Die .i. lathi, inde dicitur olc die .i. lathi olc. die din onní is díes, aris ódheib roainmnigitis genti alaithe. ut est dies Iouis. dies Ueneris. die damh cóine ut Colman mac húi Cluasaig dixit Ni maith cride cen chie, marb teind coch be a die, mac róemdhatar iar Cliu, iarṅdie ba Chuiminíu (.i. fota). (ł inadromdetar iar Cliu conit fas iar Cuminiu).	15.10-17	p. 266a	concord.
B.278	Dethbir .i. dí aithbir. Dethbir din .i. diathbir .i. di dársindath forchath. bir for bréthir .i. nisbé cathbriathrad uime.	15.19-21	p. 266a	concord.
B.279	Dinim .i. diṡnim desin (.i. ni bí snim uime).	15.22	p. 266a	concord.
B.280	Dásocht .i. díṡocht. nibí i socht. ł dasocht .i. dí osacht. nibí ifoisecht acht o loc do loc iter utmaille ⁊ labra.	15.23-4	p. 266a	concord.
B.281	Doss .i. ainm graid ḟilead .i. arachosmaile fri doss. as doss din in bliadain tanaise infochloc .i. cetheora duillne fair. cethrar do dhoss fortuaith.	15.25-7	p. 266a	concord.
B.282	Diburdud .i. dibru saitud (.i. diubru aitiudh) .i. deriud nerci indsin .i. altram for chinadus natbé drochmenma iaram.	15.28-9	p. 266a	concord.
B.283	Dobrith .i. dobur ⁊ hith .i. usce ⁊ arbur. cuit æsa aithrige ⁊ pennaite indsin.	15.30-1	p. 266a	concord.
B.284	[ED.Dobur .i.] deide fordingair. dobur cétamus .i. uisce unde dicitur dobarchu .i. dobran. dobur dana cachndoirche [ED..i. cach ṅin]glé .i. do fodiultad ⁊ pur on[ED.ní is pur]us glan. dobur din [ED..i. dipur .i. inglan ł in]gle.	15.32-5	p. 266a	concord.
B.285	Dedol .i. dédhual .i. dual do aidche ⁊ dual do lo .i. (conid) soillse cumascda ho dhorchacht ⁊ o ṡóllsi. Dedol .i. dia dhual .i. da fhothadáil. dá dagthodail do dhía. actáil ⁊ teoir.	15.36-9	p. 266a	concord.
B.286	Droch .i. cach ṅolc. ut est drochbean ł drochḟer.	15.40	p. 266a	concord.
B.287	Drac .i. a dracone quasi dracc .i. téine .i. ferg.	15.41	p. 266a	concord.
B.288	Dreand .i. debaid unde dicitur drennach .i. debtach. Drénd din .i. garb unde dicitur aindreand (.i. sliab).	15.42-3	p. 266a	concord.
B.289	Deal .i. sine bó. unde dicitur i mBrethaib nemid combo do dílachta deal. [ED.aliter dalta dá deal] .i. mac dabó.	15.44-5	p. 266a	concord.
B.290	Deliugud .i. síniugud. etarscarud ⁊ deliugud inræda fri araile amail rodeligthea sine dianad anmand delái. deliugud .i. deailicad .i. da roind.	16.1-3	p. 266a	concord.
B.291	Díthreb .i. beith cen treib ł cen trebaide and.	16.4	p. 266a	concord.
B.292	Dísert .i. disertus locus .i. robádus (ł roboth) and riam.	16.5	p. 266a	concord.
B.293	Droichet .i. doroichet cách taris on ur co araile (don uisce ł na fedhe). droichṡet din .i. sét dírech. ar is droch cach ndírech .i. nithalla nemdírge do arnab tusledach. ł drochsét ar a olcus.	16.6-9	p. 266a	concord.
B.294	Deshruith .i. diṡruith .i. ni sruith.	16.10	p. 266a	concord.
B.295	Deme .i. teime .i. teim cach ṅdub. unde dicitur temen .i. doirche. Deme din for dorchi náidche.	16.11-12	p. 266a	concord.
B.296	Demess s .i. meass déde and (it da scin lais). ł demas .i. dé emeass asa degscín. (MARGł mes .i. fæbur nt dicitur Mesgegra)	16.13-15	p. 266a	concord.
B.297	Domnia .i. díshomma.	16.16	p. 266a	concord.
B.298	Dubach .i. dísubach .i. dí fo díultad. de ł du ł do fodíultad.	16.17	p. 266a	concord.
B.299	Duilbir .i. dí fodíultad.	16.18	p. 266a	concord.
B.300	Dulbair .i. dolabair .i. (MARGdiṡulbair. nisulbair .i. nisolabair)	16.19	p. 266a	concord.
B.301	Diúire .i. dí ṁaisse.	16.20	p. 266a	concord.

Sanas Cormaic, version B